Është raportuar se vizita e Presidentit Recep Tayyip Erdogan dhe presidentit rus Vladimir Putin në Teheran të martën ishte jashtëzakonisht produktive si për marrëdhëniet dypalëshe të tre vendeve ashtu edhe për marrëdhëniet rajonale në kuadër të procesit të Astanës.

Sipas burimeve të mediave iraniane, të gjitha objektivat e parashikuara në kuadër të procesit të Astanës u realizuan në samitin trepalësh të mbajtur të martën në Teheran me pjesëmarrjen e presidentit Recep Tayyip Erdoğan, presidentit rus Vladimir Putin dhe presidentit iranian Ibrahim Reisi.

Ndërsa u raportua se presidenti Erdogan dhe presidenti rus Putin shfaqën një qëndrim shumë konstruktiv në takimet dypalëshe dhe trepalëshe, u raportua se samiti i Teheranit ishte shumë i suksesshëm, për dallim nga vizitat e presidentit amerikan Joe Biden në Izrael dhe Arabinë Saudite.

Duke deklaruar se marrëveshja 25-vjeçare e gazit midis Iranit dhe Turqisë është zgjatur dhe janë nënshkruar marrëveshje tregtare në shkallë të gjerë midis dy palëve, burimet raportuan se lideri i Revolucionit iranian Ayatollah Khamenei i dha udhëzime të veçanta qeverisë së Presidentit për zhvillimin e marrëdhëniet ekonomike me Turqinë pas takimit me presidentin Erdogan.

Ndërkohë që presidentët e tre vendeve zhvilluan bisedime trepalëshe në kuadër të procesit të Astanës, ata zhvilluan edhe takime dypalëshe me liderin revolucionar iranian Ayatollah Khamenei dhe presidentin Ibrahim Reisi. Presidenti Rexhep Tajip Erdogan dhe delegacioni i tij u prit nga Ajatollah Khamenei të martën pasdite, sipas zyrës së informacionit të liderit revolucionar iranian Ayatollah Khamenei.

Sipas lajmit, lideri revolucionar iranian Ajatollah Khamenei deklaroi se vëllimi i tregtisë ndërmjet Iranit dhe Turqisë është jashtëzakonisht i ulët kur merren parasysh potencialet e dy vendeve dhe theksoi se kjo çështje duhet të diskutohet në takimet dypalëshe të presidentëve.

Duke thënë se madhësia dhe fuqia e botës islame varet nga veprimi i vetëdijshëm kundër politikave separatiste dhe tejkalimi i dallimeve në mirëkuptim, Ajatollah Khamenei tha se një nga faktorët kryesorë të konflikteve dhe armiqësive në rajon është regjimi sionist i mbështetur nga Amerika.

Duke theksuar se çështja palestineze është problemi numër një i botës islame, lideri revolucionar i Iranit Ajatollah Khamenei u shpreh se: "As regjimi sionist, as Amerika dhe as të tjerët nuk do të jenë në gjendje të parandalojnë lëvizjen e palestinezëve dhe përfundimisht rezultati do të jetë në favor të palestinezëve”.

Duke vënë në dukje rëndësinë e ruajtjes së integritetit territorial të Sirisë, Ajatollah Khamenei tha gjithashtu si më poshtë në lidhje me operacionin e mundshëm ushtarak të Turqisë kundër Sirisë:

“Ne e shohim sigurinë e Turqisë si sigurinë tonë; ju e shihni sigurinë e Sirisë si sigurinë tuaj.”

“Kjo sigurisht është në dëm të Turqisë, Sirisë dhe rajonit; Nuk do të sigurojë realizimin e hapave politikë që priten nga shteti sirian. Terrorizmi duhet luftuar patjetër; megjithatë, një sulm ushtarak në Siri do të favorizojë terroristët, dhe sigurisht terroristët nuk kufizohen në një grup të caktuar. Ne e shohim sigurinë e Turqisë si sigurinë tonë; ju e shihni sigurinë e Sirisë si sigurinë tuaj. Problemi sirian duhet të zgjidhet me negociata. Irani, Turqia, Siria dhe Rusia duhet të negociojnë dhe ta përfundojnë këtë punë.”

Ajatollah Khamenei foli gjithashtu edhe për çështjen e Karabakut dhe se Irani është i kënaqur me kthimin e Azerbajxhanit në Karabak; megjithatë, ai tha se kundërshton politikat që synojnë mbylljen e lidhjes kufitare me Armeninë. Duke thënë se kjo lidhje kufitare ekziston prej mijëra vitesh, Lideri i Revolucionit tha se Irani nuk do të lejojë që kjo lidhje të ndërpritet.

Presidenti Recep Tayyip Erdogan deklaroi se Turqia dhe Irani kanë vite që merren me terrorizmin dhe tha: “Grupet terroriste në Siri mbështeten shumë nga Gjermania, Anglia, Franca dhe veçanërisht Shtetet e Bashkuara. Qëndrimi i Turqisë për integritetin territorial të Sirisë është i qartë. Ne presim që qeveria siriane të fillojë procesin politik. Në takimin e Astanës, çështja siriane është e vequar në axhendë dhe shpresojmë se do të arrijmë një rezultat të mirë”.

Takimi i Ajatollah Khamenei me Putinin

Udhëheqësi Revolucionar iranian Ayatollah Khamenei u takua edhe me Presidentin rus Vladimir Putin pas Presidentit Erdogan. Sipas lajmit të zyrës së informimit të Liderit të Revolucionit, u theksua se bashkëpunimi afatgjatë mes dy vendeve është në favor të të dyja palëve.

Duke thënë se ngjarjet në botë e bëjnë të pashmangshme për Iranin dhe Rusinë zhvillimin e marrëdhënieve të tyre, Ayatollah Khamenei iu referua luftës së Ukrainës dhe tha: "Lufta është një gjë e vështirë. Republika Islamike e Iranit nuk është kurrë e kënaqur me luftën që prek njerëzit e zakonshëm. Megjithatë, nëse nuk do të kishit marrë iniciativën gjatë luftës në Ukrainë, pala tjetër do të kishte marrë iniciativën dhe lufta do të kishte ndodhur.”

Duke e përshkruar NATO-n si një "entitet të rrezikshëm", Ajatollah Khamenei tha: "Nëse hapet një rrugë përpara NATO-s, ata nuk do të njohin asnjë linjë dhe kufi. Nëse nuk do të ishin penguar në Ukrainë, pas një kohe do ta kishin nisur sërish këtë luftë me pretekstin e Krimesë. Sigurisht, Amerika dhe Perëndimi sot janë më të dobët se më parë. “Megjithë përpjekjet dhe shpenzimet e tyre të mëdha, shtrirja e politikave të tyre është shkurtuar në Siri, Irak, Liban dhe Palestinë”.

Duke thënë se çështja siriane është jashtëzakonisht e rëndësishme, Ajatollah Khamenei tha: "Një çështje tjetër e rëndësishme në lidhje me çështjen siriane është se tokat e pasura me naftë dhe pjellore bujqësore në lindje të Eufratit janë nën pushtimin e Shteteve të Bashkuara. Kjo çështje duhet të zgjidhet duke i dëbuar nga ky rajon.”

Duke deklaruar se qëndrimi i fundit i Rusisë ndaj ndërhyrjes së regjimit racist izraelit në çështjet rajonale është i lavdërueshëm, Ajatollah Khamenei tha se Irani kurrë nuk do të tolerojë mbylljen e kufirit me Armeninë.