Të plagosurit në sulmet me pager vazhdojnë të rezistojnë

Publikuar në Shta. 29, 2025, 1:56 a.m.

"Disa mund të mendojnë se po e ekzagjerojmë kur flasim për gjendjen tonë psikologjike, por ata që na shohin me sytë e zemrës e dinë sa të sinqertë jemi."

Një vit pas shpërthimeve të pagerëve, shumë nga të plagosurit që humbën shikimin e kanë kapërcyer tronditjen psikologjike dhe kanë rinisur jetën e tyre. Siç thekson Fondacioni i të Plagosurve me sloganin e tij "Ne u Shëruam", ky proces përfaqëson jo vetëm rimëkëmbjen fizike, por edhe riintegrimin dhe pavarësinë sociale. Shkrimtarja e Al-Akhbar, Zeyneb Hamud; këtë qëndrueshmëri dhe luftë për të mbijetuar e ilustron me shembuj konkretë përmes historive të të plagosurve që u martuan, patën fëmijë dhe vazhduan punën dhe arsimimin e tyre.

Ndërsa ka kaluar një vit nga ajo tragjedi e tmerrshme kur pajisjet e thirrjes u hodhën në erë, mund të thuhet se pjesa më e madhe e të plagosurve që humbën shikimin kanë arritur ta kuptojnë atë që ndodhi, e kanë kaluar shokun dhe kanë filluar një fazë të re të jetës së tyre duke jetuar me plagët.

Disa janë kthyer në punët e tyre të vjetra ose kanë gjetur mundësi pune të përshtatshme për gjendjen e tyre të re, disa të tjerë kanë vazhduar jetën arsimore, e disa janë dalluar duke treguar sukses të madh në provimet zyrtare.

Mes tyre ka nga ata që janë martuar, janë bërë prindër ose kanë gjetur partnerin e jetës. Një pjesë e të plagosurve, natyrisht, janë të përqendruar në trajtimet e tyre, por të gjithë kanë mësuar të jenë të pavarur dhe të përshtaten me realitetin e ri.

Shumica dërrmuese përpiqen të fshijnë gjurmët e plagëve dhe të vazhdojnë jetën, duke punuar për të hequr shenjat në fytyrë.

Fondacioni i të Plagosurve arriti në këto rezultate përmes anketave të shpërndara tek të plagosurit dhe për fushatën e tij, si përgjigje ndaj pretendimeve të armikut Izrael se ‘të plagosurit nga sulmi me pajisje thirrjeje nuk janë shëruar dhe nuk do të shërohen kurrë’, zgjodhi sloganin ‘U shëruam’.

Sipas burimeve të fondacionit, ‘shërimi nuk matet vetëm me shëndetin; shumica e të plagosurve ende i nënshtrohen operacioneve, por ata as nuk janë dorëzuar, as nuk janë mbyllur nëpër shtëpi. Përkundrazi, shërimi ka të bëjë me pavarësinë, ri-integrimin në shoqëri dhe vazhdimin e jetës’.

Fondacioni ka ndihmuar këtë proces “duke bërë rregullime të posaçme për nevojat e tyre, si ndryshimi i tualeteve në shtëpi për të krijuar një mjedis të përshtatshëm, duke ofruar trajnime për përdorimin e pajisjeve elektronike, si dhe duke i integruar në një shoqëri që shpesh nuk di si të komunikojë me personat me shikim të dëmtuar”.

Burimet e fondacionit pohojnë se "një grup të plagosurish u trajnuan nga trajnerë ekspertë, të cilët më pas trajnuan kolegët e tyre të plagosur".

Për më tepër, "disa nga ish-të plagosurit dhanë kontribute të rëndësishme në procesin e rikuperimit duke ofruar programe të reja dhe duke sugjeruar projekte të reja që u përfshinë në programet ekzistuese të fondacionit".

Sfida më e madhe me të cilën u përball fondacioni gjatë këtij procesi ishte "ritmi i papritur i rikuperimit të të plagosurve, i cili bëri të nevojshme zhvillimin e shpejtë të programeve të reja që të përputheshin me ritmin e tyre të rikuperimit".

Më poshtë janë historitë e disa të plagosurve që mishërojnë sloganin "Ne u Shëruam".

Riza të cilin e pashë në ëndërr

Më pak se një vit pas martesës së tyre, Farah Gosn ishte nëntë muajshe shtatzënë dhe priste lindjen e "fëmijës së saj të parë" me bashkëshortin e saj, Ali al-Azir.

Pikërisht në atë moment, pager-i u shpërtheu para syve, duke ua përmbysur jetën. Ndërsa Farah mbijetoi me lëndime të lehta dhe mavijosje në pjesën e sipërme të trupit, Ali pësoi dëmet më të rënda: humbi të gjithë shikimin, iu prenë gishtat dhe i ngeci në tru një copë shrapnel.

Riza lindi, por Aliu nuk mundi ta realizonte ëndrrën e tij për ta parë atë. Imazhi i të birit mbeti një imazh i paqartë në mendjen e tij. Ai u përpoq të komunikonte me të duke e përqafuar, duke thithur aromën e tij dhe duke i kushtuar vëmendje zërit të tij kur ai qante dhe qeshte.

Me kalimin e kohës, midis babait dhe birit u zhvillua një lidhje e fortë, një lidhje që i tejkalonte shikimet e thjeshta. Megjithatë, Farah u përpoq shumë t’i përshkruante të atit se si dukej Riza: madhësinë e gishtërinjve, flokët, sytë dhe sa shpejt po rritej. Më në fund, ëndrra e Aliut u bë realitet dhe ai e pa të birin në ëndërr, pikërisht ashtu siç e kishte përshkruar Farah.

Lindja e fëmijës në kushte lufte, larg burrit të saj, i cili po merrte trajtim në Iran, dhe migrimi vetëm nga Shumustar në Bejrut nuk ishin të lehta për Farahun. Nuk ishte e lehtë as për Aliun, i cili "e la familjen e tij nën zjarr dhe kërkoi një shkëndijë shprese në Iran".

Sot, kjo periudhë e vështirë është vetëm një kujtim i hidhur në ditarin e familjes. E tashmja e tyre është shumë më e ndritshme. Farah thotë: "Familja jonë e përballoi këtë sprovë me sukses dhe kjo pati një ndikim pozitiv në marrëdhënien tonë. Edhe pse u martuam për dashuri, lidhja jonë me njëri-tjetrin u bë edhe më e fortë pas kësaj ngjarjeje."

Pas përshtatjes me situatën e re dhe riorganizimit të përgjegjësive, Farah shton: "E vetmja gjë që ka ndryshuar në jetën tonë është se në vend të Aliut, unë jam bërë shoferi i familjes."

Sa i përket të ardhmes, Farah dhe Ali janë optimistë dhe planifikojnë ta "pasurojnë familjen me një vëlla/motër për Rizën".

Një histori dashurie në Teheran

Sipas nënës së tij, Jumana, përpara lëndimit, Muhamedi Katish "e refuzonte madje edhe idenë e martesës". Pas incidentit, ai udhëtoi për në Iran me pak shpresë për të rifituar disi shikimin, por nuk ia doli dot.

Ai u kthye në Liban me sy të zbehur, por me plane për të ardhmen. Atje, ai krijoi një lidhje me Jena Majid, një studente mjekësie e cila u ofrua vullnetare për të ndihmuar të plagosurit në sulmin me pager si infermiere dhe përkthyese.

Muhamedi u dashurua me Jenën, të cilën e takoi në Spitalin Mustafa Khomeini në Teheran, dhe u martua me të pesë muaj pas lëndimit të tij.

Në fillim të lidhjes së tyre, Muhamedi ishte i qetë; "fliste rrallë, nuk ankohej kurrë për dhimbjen e tij. Ai vetëm tundte kokën për çdo pyetje që i bëhej."

Pasi të plagosurit u transportuan në hotel, detyra e Jenas për të fashuar plagët dhe për të vënë pika në sy mbaroi, "por kjo nuk ndodhi me Muhamedin". Ajo qëndroi pranë tij si një hije: "I kushtoja vëmendje edhe detajeve më të vogla. Kur ai ndizte një cigare, sigurohesha t'i kaloja menjëherë tavëllin e hirit."

Aq shumë sa njerëzit filluan ta shihnin Jenën si shoqëruesen e tij të vazhdueshme, në vend të vëllait të tij, i cili e kishte shoqëruar për në Iran.

Ajo pranoi të martohej me të pa marrë parasysh se si do të ndërtoheshin jetët e tyre ose përgjegjësitë që do të binin mbi supet e një gruaje të re njëzet e tre vjeçare.

"Nuk më interesonte kurrë fakti që Muhamedi nuk mund të shikonte; ai gjithmonë shikonte në sytë e mi", thotë Jena. Kjo për shkak të qëndrimit të pavarur të Muhamedit që nga momentet e para pas lëndimit të tij.

Kjo i dha Jenës ndjesinë se ai "nuk ishte ndryshe nga të tjerët, se mund të mbante përgjegjësinë e tij, përgjegjësinë time dhe përgjegjësinë e familjes që do të ndërtonim së bashku".

A jemi vërtet të plagosur?

"Izraeli nuk mund të më bënte asnjë dëm tjetër përveçse të shtynte dasmën time për gjashtë muaj", thotë Shadi al-Gul me gjysmë shaka. Një pager që u dëgjua gjatë përgatitjeve të dasmës ia kishte shuar dritën në sytë e tij. "Partnerja ime e jetës, gruaja ime, atëherë dhe tani, janë sytë e mi që shohin", shton Shadi.

Kur mobilonin shtëpitë e tyre, "ajo më tregonte gjëra që nuk mund t'i shihja në dyqanet e mobiljeve dhe orendive shtëpiake, duke përshkruar çdo detaj, nga opsionet te modelet dhe ngjyrat".

Jo vetëm për t'u martuar, por Shadi u përpoq edhe për të menaxhuar të gjitha aspektet e jetës së tij. Në muajt e parë pas incidentit, ai arriti pavarësi të plotë. "Punova shumë për t'u vishur vetë, për të ngrënë dhe për të lëvizur pa ndihmë, dhe më në fund ia dola", thotë ai.

Vetëm dy ditë pasi doli nga spitali, ai mësoi të përdorte telefonin celular dhe kompjuterin, dhe "i trajnoi edhe të lënduarit e tjerë në përdorimin e këtyre pajisjeve".

Lëndimi i tij nuk e pengoi atë të përfundonte studimet akademike; sot, ai po ndjek një diplomë masteri:

"Kudo që shkonim, askush nuk na shikonte me keqardhje apo dhembshuri, por me dashuri. Profesorët dhe miqtë e mi në universitet më mirëpritën dhe më pranuan për atë që isha."

Ndërsa shumë të lënduar bëhen më të tërhequr pasi bëhen të paaftë, tek Shadi lëndimi pati efektin e kundërt; "ai u shndërrua nga dikush që fliste pak në dikë që ishte shoqëror."

Një vit pas lëndimit të tij, ai e vlerëson gjendjen e tij me "dhjetë nga dhjetë". "Ne jetuam aq afër me plagët tona saqë ndonjëherë harrojmë edhe se ishim të plagosur. Ky pranim është pjesë e shërimit. Ne me të vërtetë jemi shëruar."

Një problem i përkohshëm shëndetësor!

Në dorën e majtë, e cila pësoi goditjen më të madhe nga shpërthimi i pagerit, midis plagëve dhe mbi gishtat e prerë, Bilal Sha'bu ka tattoo shprehjen "U sakrifikoftë jeta ime për ty, o i dashuri i shpirtit tim".

Ai e shikon tatuazhin dhe buzëqesh me kënaqësi: "Ka kaluar një vit që nga incidenti", thotë ai, pastaj shton me ftohtësi: "I përket të kaluarës".

Bilali i është nënshtruar më shumë se 11 operacioneve në sy, duke rifituar 70 përqind të shikimit në syrin e majtë, ndërsa syri i djathtë mbetet i paaftë. Tre muaj pas lëndimit, ai u kthye në spital ku kishte punuar si infermier për më shumë se pesëmbëdhjetë vjet, duke vazhduar trajtimin e tij.

“Mendja ime nuk ishte e zënë me operacionet, shëndetin tim të sapogjetur apo dhimbjen që po ndjeja. E vetmja gjë për të cilën mund të mendoja ishte të garoja me kohën për të rifituar forcën dhe për t'u rikthyer në jetën time, i aftë, kompetent dhe i shëruar.” – thotë ai.

Për Bilalin puna ishte edhe qëllimi i tij, po edhe mjeti i rimëkëmbjes. "Ditën e parë që u ktheva në punë, ndjeva një forcë hyjnore që më shtynte të prodhoja në një mënyrë të paparë." Ai nuk ndjeu kurrë ndonjë vështirësi që e pengonte; përkundrazi, ai mund të kryente çdo detyrë pa ndihmën e askujt.

Ai madje u përpoq shumë t’i ndihmonte kolegët e tij të lënduar duke ofruar këshilla mjekësore në telefon, duke u mbështetur në përvojën e tij profesionale.

Që nga fillimi, Bilali dhe familja e tij e trajtuan lëndimin si një problem të përkohshëm shëndetësor:

“Disa mund të mendojnë se po e ekzagjerojmë kur flasim për gjendjen tonë psikologjike, por ata që na shohin me zemër e dinë sa të sinqertë jemi.”



Burimi : Yakın Doğu Haber