Lufta e Tetorit 1973: Arabët pothuajse shkatërruan Izraelin

nga Ali Jezzini | Publikuar në Tet. 10, 2023, 8:47 a.m.

Një fitore e arritur kundër regjimit sionist nuk nënkupton vetëm çlirimin e Palestinës dhe rimëkëmbjen e tokave arabe të pushtuara, por edhe ndryshimin e të gjithë sistemit global të dominuar nga Shtetet e Bashkuara dhe Perëndimi në përgjithësi.

Lufta e Tetorit/Tishrinit është padyshim një nga pikat kthese që kanë luajtur një rol në formësimin e peizazhit politik të Azisë Perëndimore edhe sot e kësaj dite dhe vazhdojnë të kenë ndikim tek popujt arab të cilët vazhdojnë luftën e tyre kundër hegjemonisë perëndimore në rajon. Lufta e Pavarësisë së Tetorit u zhvillua kundër entitetit pushtues të quajtur “Izrael”, i cili ishte shtylla kryesore e kësaj hegjemonie.

Pas humbjes së vitit 1967 (al-Naksa), e cila ishte rezultat i sulmit të befasishëm të Izraelit, papërgatitjes së arabëve dhe shkaqeve të tjera, opinionin publik arab dhe diskursin politik e dominoi disfatizmi. Regjimet arabe aleate të Perëndimit si Arabia Saudite dhe Jordania e kanë shfrytëzuar këtë narrativë disfatiste për të justifikuar pragmatizmin e supozuar të zgjedhjeve të tyre politike në braktisjen e kauzave të përgjithshme arabe.

Në narrativën disfatiste që dominonte debatet e asaj kohe, pretendohej se arabët vuanin nga një ndjenjë e inferioritetit kulturor; thuhej se ata kishin një mentalitet që i mungonte inovacioni dhe ishte 'i mbetur në të kaluarën'. Kjo disfatë materiale, e cila zakonisht i shtyn kombet dhe popujt të bëjnë përparime dhe të hulumtojnë arsye konkrete për një përfundim të tillë, demoralizoi shumicën e arabëve dhe bëri që shumë mendimtarë të vuajnë nga kompleksi i inferioritetit dhe nga një cikël vetëfajësimi të ekzagjeruar. Siç u përmend më herët, ky mentalitet u shërbeu monarkive arabe që kundërshtuan nacionalizmin arab dhe unionizmin e ri arab në atë kohë.

Edhe pse nuk hyjmë në detajet e operacioneve ushtarake gjatë luftës së tetorit 1973, të cilën izraelitët e quajnë Lufta e Yom Kippur, ne do të flasim shkurtimisht në lidhje me ndikimin e luftës në diskursin izraelit dhe arab.

Taarruz

Një vështrim i shkurtër në ndërveprimet e udhëheqjes izraelite përpara fillimit të luftës zbulon një arrogancë të madhe të manifestuar në mospërfilljen e raporteve të shumta të inteligjencës që tregojnë se arabët do të sulmonin. Madhësia e disfatës arabe në vitin 1967 i çoi izraelitët në paragjykimet raciste se arabët ishin në thelb më pak inteligjentë dhe të paaftë për një luftë moderne.

Në ditët e para të luftës, "Izraeli" kuptoi jo vetëm brishtësinë e pranisë së tij si një forcë pushtuese e huaj për rajonin, por edhe se armiqtë e tij ishin një forcë që duheshin llogaritur. Me ndihmën e vendeve mike nga Blloku Lindor si Bashkimi Sovjetik, Gjermania Lindore, Koreja e Veriut dhe Kuba, pas vitit 1967, Egjipti dhe Siria filluan të përmirësonin aftësitë e tyre ushtarake. U përgatitën shumë raporte për të shqyrtuar arsyet e disfatës së vitit 1967 dhe për të nxjerrë mësime të vlefshme të cilat do të ishin të dobishme në luftën e ardhshme të pavarësisë.

Egjipti përdori teknika të zgjuara, duke filluar nga zhytësit të cilët bllokuan tubacionet që pritej t'i vinin flakën Kanalit të Suezit, deri te përdorimi i zorrëve me presion të lartë për të hequr barrierat prej dheu që izraelitët kishin vendosur në bregun lindor të kanalit. Këto barriera ishin nga 45 deri në 65 gradë dhe deri në 20 metra të larta. Qëllimi kryesor i tyre ishte të ndalonin çdo sulm amfib që do të kalonte përmes kanalit. Por, ato patën pak efekt në fazën fillestare operacionale pasi u krijuan urat ponton dhe 2 ushtritë egjiptiane kaluan pengesën ujore. Më pas, forcat egjiptiane filluan vendosjen e pozicioneve mbrojtëse të drejtuara nga një sistem kompleks antitank me shumë shtresa. Ky sistem përbëhej nga armë AT, raketa të drejtuara dhe armë direkte të kalibrave të ndryshëm. Humbjet izraelite gjatë kundërofensives ishin të tmerrshme sepse ata nxituan të prisnin një rezultat të ngjashëm me atë të luftës së 1967-ës.

Situata nuk ishte shumë ndryshe as në frontin sirian. Beteja për të rimarrë Lartësitë e Golanit ishte e kushtueshme dhe e vështirë, sepse izraelitët ishin pozicionuar në një vend të lartë dhe hapnin zjarr nga një pozicion i përshtatshëm në drejtim të trupave siriane që po përparonin. Pas lëvizjes së parë, sirianët ndodheshin sa një hedhje guri larg Palestinës së pushtuar. Prandaj, u fillua të flitet për “shkatërrimin e Tempullit të Tretë” dhe në udhëheqjen izraelite u ngrit paniku. Madje, disa pretendime zbulojnë se kundër qyteteve arabe janë bërë edhe kërcënime me armë bërthamore.

Pas zjarrit të rëndë të artilerisë, tanket dhe ushtarët sirianë sulmuan ashpër bunkerët dhe fortifikimet e tokës së lartë dhe kapën shumicën e tyre. Mundësia e kolapsit të plotë të Izraelit në këtë luftë nuk u konsiderua aspak e largët. Sirianët po ashtu nisën një sulm unik me helikopter në stacionin e mbikëqyrjes izraelite në malin Jabal al-Sheih (Hermon), duke zënë rob të gjithë ekipin e oficerëve izraelit. Këta robër zbuluan informacione të ndjeshme pasi u bënë të besonin se arabët kishin fituar dhe "Izraeli" ishte shembur.

SHBA nxiton për të ndihmuar

Për t'iu përgjigjur këtij kërcënimi vdekjeprurës ndaj vrasësit kryesor të Perëndimit në rajon, SHBA filloi një nga operacionet më të mëdha të transportit ajror strategjik dhe zëvendësoi humbjet e pariparueshme të ushtrisë së regjimit sionist; Furnizoi dhe mbushi 22,325 tonë tanke, Transportues Personeli të Blinduar (APC), plumba dhe madje edhe avionët më modern. Është e vështirë të besohet se, në mungesë të ndihmës së SHBA-së, Izraeli do të ishte në gjendje të kundërsulmonte në fazat e mëvonshme të luftës. Në fakt, SHBA-të përdorën avionë spiunazhi për zbulimin e zonave të shkretëtirës së Sinait ku nuk kishte linja mbrojtëse dhe ua prezantoi këtë informacion izraelitëve. Është e vështirë të besohet se, në mungesë të ndihmës së SHBA-së, Izraeli do të ishte në gjendje të kundërsulmonte në fazat e mëvonshme të luftës. Në fakt, SHBA përdori avionë spiunazhi për të zbuluar zonat e shkretëtirës Sina ku nuk kishte linja mbrojtëse dhe ua prezantoi këtë informacion izraelitëve.

Henry Kissinger, sekretari famëkeq i Shtetit dhe Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i Presidentit Richard Nixon, e kuptoi situatën e rrezikshme të "Izraelit" dhe mundësoi që linja ajrore "izraelite" El Al të merrte municion, produkte të teknologjisë së lartë dhe disa armë, duke përfshirë raketat AIM-9 Sidewinder, nga baza detare amerikane që ndodhet në Virxhinia.

Nixon urdhëroi nisjen e Operacionit Nickel Grass për të zëvendësuar të gjitha pajisjet që Izraeli kishte humbur. Në vitin 1991, gazetari Seymour Hersh do të shkruante se Henry Kissinger pretendonte se "Izraeli" ishte në prag të përdorimit të armëve bërthamore për të bindur Anwar Sadat-in se ishte i nevojshëm një transport ajror i SHBA-së.

Në operacionin Nikel Grass, materialet nuk transportoheshin vetëm nga ajri. Në fazat e hershme të konfliktit, trupat arabe tronditën izraelitët duke shkaktuar dëme të mëdha në avionët e regjimit izraelit me sistemin e ri të mbrojtjes ajrore sovjetike, SA-6 Gainful SAM. Për këtë arsye, gjatë operacionit në Izrael u dërguan të paktën 100 avionë F-4 Phantom II. Për këtë arsye, gjatë operacionit në Izrael u dërguan  të paktën 100 avionë F-4 Phantom II. Ata u transportuan në aeroportet izraelite, ku pilotët izraelit u zëvendësuan nga homologët e tyre amerikanë. Pasi u mbushën me karburant, avionët u ngritën me emblemat e USAF dhe zakonisht brenda pak orësh pas mbërritjes. Shumë avionë që fluturonin në kamuflazhin e USAF erdhën nga flota USAFE.

Më pas

Presidenti amerikan Joe Biden përsëriti fjalët e tij të mëparshme gjatë takimit të tij me Presidentin izraelit Isaac Herzog më 26 tetor 2022: "Nëse Izraeli nuk do të ekzistonte, ne do të duhej të shpiknim një të tillë."

Falë materialeve dhe pajisjeve ushtarake të paprecedentë që SHBA-të u dhuruan izraelitëve në luftën e vitit 1973, entiteti pushtues arriti të mbijetojë atë ditë dhe, sipas fjalëve të Sayyed Nasrallah, pengoi që kjo nismë të shndërrohej në një fitore strategjike. Një fitore kundër regjimit sionist nuk do të nënkuptojë vetëm çlirimin e Palestinës dhe rimëkëmbjen e tokave arabe të pushtuara, por edhe ndryshimin e të gjithë sistemit global të dominuar nga Shtetet e Bashkuara dhe Perëndimi në përgjithësi.

Pas luftës, arabët rifituan vetëbesimin e tyre, duke parë për herë të parë se mund të mposhtin kolonialistët supremacistë në fushën e betejës, megjithëse linjat e kontaktit në anën siriane mbetën pothuajse si para luftës.

Nga ana tjetër, izraelitët e panë gjithashtu se pushtimi i tyre në Palestinë ishte i përkohëshëm, sepse një humbje e vetme ushtarake do t'i jepte fund ekzistencës së tyre uzurpuese. Ky perceptim i ndjek ende sot izraelitët, sepse ata mësuan me zjarr dhe çelik se nuk ishin Supermeni i pathyeshëm që mendonin se ishin.



Burimi : Al Mayadeen